หม่อมเจ้าพิจิตรจิราภา  เทวกุล

หม่อมเจ้าพิจิตรจิราภา เทวกุล เป็นพระธิดาองค์ที่ 3 ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาเทววงศ์วโรปการ กับหม่อมใหญ่ เทวกุล ณอยุธยา ประสูติเมื่อ 25 สิงหาคม พ.ศ.2424 ได้ทรงเข้าเรียนในโรงเรียนสุนันทาลัย จนสำเร็จชั้นมัธยม 5 หลังจากนั้นได้ทรงเริ่มเป็นครูถวายพระอักษรภาษาอังกฤษแก่พระเจ้าลูกยาเธอหลายพระองค์เมื่อมีพระชันษาได้ 18 ปี พ.ศ.2450 ได้ทรงรับตำแหน่งอาจารย์ใหญ่ของโรงเรียนราชินี ซึ่งสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ โปรดเกล้า ฯ ให้ตั้งขึ้นเมื่อพ.ศ.2386 เพื่อให้เป็นที่ศึกษาเล่าเรียนของกุลสตรี

ท่านอาจารย์ทรงมีความสามารถในหลายด้านได้ทรงตั้งแผนกอนุบาลขึ้นที่โรงเรียนราชินีทรงออกหนังสือพิมพ์โรงเรียนชื่อสตรีพจน์ ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นราชินีบำรุงเพื่อส่งเสริมให้ครูและนักเรียนค้นคว้าหาความรู้เขียนเรื่องและกลอนลงพิมพ์ในหนังสือนี้ ได้นิพนธ์บทละครและเพลงแนวส่งเสริมจริยศึกษาร้องกันแพร่หลายทรงก่อตั้งราชินีมูลนิธิและสมาคมนักเรียนเก่าราชินีขึ้นนอกจากนี้ยังทรงนำนักเรียนไปทัศนศึกษาตามสถานที่ต่าง ๆ อีกด้วย

พ.ศ.2472 ได้ทรงดำรงตำแหน่งอาจารย์ใหญ่และผู้จัดการทั้งสองแห่ง (โรงเรียนราชินีและโรงเรียนราชินีบน) จนถึงปี พ.ศ.2480 ทรงลาออกจากอาจารย์ใหญ่โรงเรียนราชินีบนเนื่องจากมีพระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร์ห้ามมิให้บุคคลคนเดียวเป็นอาจารย์ใหญ่หลายโรงเรียน จึงทรงเป็นผู้จัดการโรงเรียนราชินีเพียงตำแหน่งเดียวจนสิ้นชีพิตักษัย ในเดือนกุมภาพันธ์ 2486 นับว่าได้ทรงงานเต็มความสามารถตลอดพระชนม์ชีพทีเดียวด้วยเหตุนี้ชาวราชินีบนจึงควรอย่างยิ่งที่ควรรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ของ “ท่านอาจารย์” สืบไปชั่วกาลนาน

หม่อมเจ้าพิจิตรจิราภา เทวกุล สิ้นชีพิตักษัย เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2486 จึงถือเป็นวันสำคัญของโรงเรียนอีกวันหนึ่งสืบมาจนทุกวันนี้